Waar economie het hart raakt

Modellenwerk

De grafiek die ik gisteren liet zien, heb ik gemaakt met een eenvoudige rekensom in Excel. Het ging over spaargeld bij twee verschillende huishoudens. Bij de eerste stelde ik me een klein eenoudergezin voor met een inkomen van netto € 2.500. De tweede kan bijvoorbeeld een succesvol werkend samenwonend stel zijn, met een netto inkomen van € 8.000.

Beide gezinnen kregen het voor elkaar om 10% van hun inkomen op een spaarrekening te zetten tegen 2% rente. Een spaarekening kan op dit moment al iets meer opleveren, dus deze rente is aan de voorzichtige kant. Het eenoudergezin heeft na 3 jaar een bedrag van ongeveer € 5.000, terwijl het stel uitkomt op ruim € 25.000. Een vervijfvoudiging, terwijl het verschil in inkomen ‘slechts’ drievoudig is. Over een langere periode wordt het verschil alleen maar groter en groter. De rente veroorzaakt dit ook, want een percentage is natuurlijk in absolute zin veel hoger bij een hogere inleg. En dan kunnen de mensen die méér verdienen ook nog hun rendement met iets meer risico veel groter te maken, door bijvoorbeeld te beleggen of te investeren…Dan gaat het echt scheeflopen…

Dit is een model, een eenvoudig rekenmodel: een nabootsing van de werkelijkheid. De werkelijkheid zelf omvat veel meer mogelijkheden en variaties en misschien ‘vergeet’ het model wel een heel belangrijk element. Dus het blijft een model; verwar het niet met het echte leven!

Wel kun je – omdat het zo eenvoudig is, beter zien hoe het werkt met hogere en lagere inkomens, hoeveel groter de kans is om financieel vermogen op te bouwen als je inkomen hoger is… Het eenoudergezin zal ook veel vaker eerder het spaargeld moeten aanspreken, omdat het verhoudingsgewijs veel minder overhoudt om onverwachte uitgaven op te vangen…

Ik lees nu – eindelijk, ik heb het al heel lang in huis – het megainteressante en terecht beroemde boek van Kate Raworth: de Donuteconomie. Zij toont aan, of wil in ieder geval aantonen – ik heb het nog niet uit – dat samenlevingen waarin de inkomens en vermogens niet veel verschillen welvarendere samenlevingen zijn en dat het welzijn er groter is. Aan de hand van het hierboven beschreven model kun je je daar wel iets bij voorstellen…

Maar Kate schrijft ook over modellen en plaatjes die als basis voor de economische wetenschap gebruikt werden en worden, waar in essentie gewoon weinig of niets van klopt….

Zelf heeft ze een nieuw model, een nieuw plaatje bedacht: de welbekende donut. Hier valt nog héél veel over te vertellen, uit de tweede hand dus, maar ik wil het je niet onthouden. Binnenkort schrijf ik dus méér naar aanleiding van haar ideeën, zoals over de ronduit foute uitgangspunten die in het verleden de basis waren voor economisch beleid…

Ik wens je een mooi weekend!

Plaats een reactie